You can be on Entrepreneur’s cover!

ასე დაიწყო Netflix-ის ისტორია ყველაფერი 1997 წლის 29 აგვისტოს დაიწყო

You're reading Entrepreneur Georgia, an international franchise of Entrepreneur Media.

entrepreneur.ge

დღეს, როცა ნებისმიერი ადამიანისთვის ტექნოლოგიური თვალსაზრისით ყველაფერი ხელმისაწვდომია, ალბათ არ არსებობს ისეთი ვინმე, ვისაც არ უყვარს ფილმებისა და სერიალების ნახვა. ჩვენს დროში არაერთი საიტი არსებობს, სადაც ნებისმიერი ფილმი თუ სერიალი ხელმისაწვდომია, მაგრამ როცა ამ თემაზე ფიქრს ვიწყებთ, პირველი მაინც Netflix-ი გვახსენდება.

ალბათ ბევრ ადამიანს აინტერესებს წარმატების ის გზა, რომელიც Netflix-მა გამოიარა და დღეს ამ დარგში პირველია.

Netflix, Inc. ამერიკული ფასიანი ტელევიზიის მედიასერვისი და საკუთარი პროგრამების მწარმოებელი კომპანიაა. ის გამოწერით გთავაზობთ ფილმებისა და სატელევიზიო სერიების ბიბლიოთეკას, რომელთა 40% Netflix-ის ორიგინალი ნამუშევარია. Netflix-მა ასევე მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა დამოუკიდებელი ფილმების დისტრიბუციაში. 2021 წლის ივლისის მონაცემებით, Netflix-ს ჰყავს 209 მილიონი გამომწერი, მათ შორის 72 მილიონი შეერთებულ შტატებსა და კანადაში. ის ხელმისაწვდომია მთელ მსოფლიოში, გარდა კონტინენტური ჩინეთის (ადგილობრივი შეზღუდვების გამო), სირიის, ჩრდილოეთ კორისა და ყირიმისა (აშშ-ის სანქციების გამო ). Netflix არის კინემატოგრაფიის ასოციაციის (MPA) წევრი.

Netflix დაარსდა 1997 წლის 29 აგვისტოს, რიდ ჰესტინგსისა და მარკ რენდოლფის მიერ სკოტსის ველში (კალიფორნია, აშშ). ჰასტინგსი − კომპიუტერული მეცნიერი და მათემატიკოსი, Pure Atria- ს თანადამფუძნებელი იყო. რენდოლფი Pure Atria-ს მარკეტინგის დირექტორად მუშაობდა მას შემდეგ, რაც Pure Atria-მ შეიძინა კომპანია, სადაც ჰესტინგსი მუშაობდა. რენდოლფი აღფრთოვანებული იყო Amazon.com-ით და სურდა მოეძებნა პორტატული ნივთების დიდი კატეგორია ინტერნეტში გასაყიდად, მსგავსი მოდელის გამოყენებით. როდესაც მათ გაიგეს DVD-ების შესახებ, რომელიც პირველად შეერთებულ შტატებში 1997 წლის 24 მარტს შემოიღეს, მათ გამოსცადეს DVD-ების ფოსტით გაყიდვის ან გაქირავების კონცეფცია, კომპაქტური დისკის გამოგზავნით ჰესტინგსის სახლში, სანტა კრუზში. როდესაც დისკი ხელუხლებელი მოვიდა, მათ გადაწყვიტეს შესულიყვნენ 16 მილიარდი დოლარის ღირებულების გაყიდვისა და გაქირავების ინდუსტრიაში. ჰესტინგსი ხშირად ჰყვება ისტორიას, რომ Netflix-ის შექმნის იდეა მას შემდეგ გაუჩნდა, რაც 40 დოლარით დაჯარიმდა ბლოკბასტერის მაღაზიაში აპოლო 13-ის ასლის გვიან დაბრუნების გამო. თუმცა ამ დროს მან ჯერ კიდევ არ იცოდა, რომ ისტორიას ქმნიდა. ჰესტინგსმა 2.5 მილიონი აშშ დოლარი ნაღდი ფული დააბანდა Netflix-ში. Netflix-ი მსოფლიოში, როგორც პირველი ონლაინ DVD-ის გაქირავების მაღაზია გამოჩნდა, ჯერ მხოლოდ 30 თანამშრომლით. იმ დროისთვის მაღაზიის DVD-ების თითქმის მთელი კატალოგი 925 სათაურით იყო ხელმისაწვდომი.

Netflix-ი თავიდან ყიდდა და აქირავებდა DVD-ებს, მაგრამ გაყიდვები ერთი წლის განმავლობაში გაუქმდა, DVD-ების გაქირავების ბიზნესზე ორიენტირების მიზნით. 2010 წელს კომპანია გაფართოვდა კანადაში, რასაც მოჰყვა ლათინური ამერიკა და კარიბის ზღვის აუზის კუნძულები. Netflix-ი ფილმების წარმოების ინდუსტრიაში 2013 წელს შემოვიდა. მისი დებიუტი პირველი სერიალით − House of Cards-ით შედგა. 2016 წლის იანვარში იგი გაფართოვდა დამატებით 130 ქვეყანაში. 2021 წელს Netflix-ი გახდა Morning Consult-ის მიერ აღიარებული, მსოფლიოში მე-8 ყველაზე სანდო ბრენდი.

1998 წელს რენდოლფი და ჰესტინგსი შეხვდნენ ჯეფ ბეზოსს, სადაც Amazon.com-მა კონკურენციის შიშის გამო, შესთავაზა Netflix-ის შეძენა 14-იდან 16 მილიონ დოლარად. რენდოლფს თავიდან ეგონა, რომ შეთავაზება სამართლიანი იყო, მაგრამ ჰესტინგსმა, რომელსაც კომპანიის 70% ეკუთვნოდა, უარი უთხრა.

2001 წლის ბოლოს DVD-პლეიერები პოპულარული საჩუქარი იყო სადღესასწაულო პერიოდებში და მოთხოვნა DVD სააბონენტო მომსახურებაზე გიჟურად იზრდებოდა. Netflix-მა თავისი პირველი მოგება 2003 წელს გამოაქვეყნა და ამ მონაცემებით, გამოიმუშავა 6,5 მილიონი აშშ დოლარი 272 მილიონი დოლარის შემოსავლებიდან. 2004 წლისთვის, მოგება გაიზარდა 49 მილიონ დოლარამდე, 500 მილიონ დოლარზე მეტი შემოსავლით. 2005 წელს კი უკვე 35 000 სხვადასხვა ფილმი იყო ხელმისაწვდომი.

რენდოლფმა აღმასრულებელი დირექტორის პოზიცია 1999 წელს დატოვა.

2006 წლის 1 ოქტომბერს Netflix-მა დააწესა $1 000 000 აშშ დოლარის ღირებულების პრიზი, ვიდეო სარეკომენდაციო ალგორითმის პირველი შემქმნელისთვის, რომელსაც შეეძლო დაემარცხებინა მისი უკვე არსებული ალგორითმი Cinematch, მომხმარებელთა რეიტინგის 10%-ზე მეტის პროგნოზირებით. 2009 წლის 21 სექტემბერს მან $1 000 000 პრიზი BellKor's Pragmatic Chaos-ის გუნდს გადასცა. Cinematch, რომელიც 2000 წელს შეიქმნა, არის სარეკომენდაციო სისტემა, რომელიც რეკომენდაციას უწევს ფილმებს მათი მომხმარებლებისთვის.

2007 წლის იანვარში კომპანიამ სტრიმინგ მედიასერვისი დაიწყო, თუმცა იმ დროს მას მხოლოდ 1 000 ფილმი ჰქონდა სტრიმინგზე. კომპანია გარკვეული დროის განმავლობაში განიხილავდა ფილმების შეთავაზებას ინტერნეტით, მაგრამ მხოლოდ 2000-იანი წლების შუა პერიოდში გაუმჯობესდა მონაცემების სიჩქარე და გამტარუნარიანობის ხარჯები საკმარისად, რაც მომხმარებელს საშუალებას მისცემდა ფილმები გადმოეწერა ქსელიდან.

2007 წლის აპრილში Netflix-მა აიყვანა ენტონი ვუდი, ერთ-ერთი ადრეული DVR-ბიზნესპიონერი, რათა აეშენებინათ Netflix Player, რომელიც საშუალებას მისცემდა ფილმების პირდაპირ ტელევიზორზე გაშვებას და არა კომპიუტერზე ან ლეპტოპზე. მიუხედავად იმისა, რომ Player თავდაპირველად Netflix-ში შეიქმნა, რიდ ჰესტინგსმა საბოლოოდ დახურა პროექტი, რათა ხელი შეეწყო სხვა ტექნიკის მწარმოებლებს, ჩართულიყვნენ Netflix-ის ამ პროექტში. ვუდმა დატოვა Netflix-ი და დააარსა Rocu inc. Player-ის გაშვების მიზნით, რითაც იგი მილიარდერად იქცა. Netflix-მა Roku-ში 6 მილიონი დოლარი დააბანდა.

2008 წლის ივნისში Netflix-მა გამოაცხადა ონლაინაბონენტთა პროფილის ფუნქციის აღმოფხვრის შესახებ გეგმები, რაც საშუალებას აძლევდა მრავალ მომხმარებელს ერთი ანგარიში გამოეყენებინათ, თუმცა მომხმარებელთა საჩივრების შემდეგ, Netflix-მა შეცვალა თავისი ეს გადაწყვეტილება. 2008 წლის აგვისტოში Netflix-ის მონაცემთა ბაზა გაფუჭდა და კომპანიამ 3 დღის განმავლობაში ვერ შეძლო DVD-ების გადაგზავნა მომხმარებლებისთვის, რის გამოც კომპანიამ თავისი ყველა მონაცემი Amazon web service-ის ე.წ. "ღრუბელში" გადაიტანა, რომელიც 2016 წლის იანვარში შეიცვალა.

2008 წლის 1 ოქტომბერს "ნეტფლიქსმა" პარტნიორობა გამოაცხადა Starz inc-თან, რათა შემოეღო 2,500+ ახალი ფილმი და გადაცემა "უყურე მყისიერად", Starz Play-ის ფარგლებში. თუმცა ეს პარტნიორობა 2011 წელს დასრულდა და Starz-ის ფილმებისა და სერიალების ბიბლიოთეკა Netflix-იდან ამოიღეს.

2010 წლის აგვისტოში Netflix-მა მიაღწია ხუთწლიან კონტრაქტს, რომლის ღირებულება თითქმის მილიარდი აშშ დოლარი იყო, რათა გადაეღოთ ფილმები Paramount, Lionsgate და Metro-Goldwyn-Mayer-თან ერთად. გარიგებამ გაზარდა Netflix-ის ყოველწლიური ხარჯები დაახლოებით 200 მილიონი აშშ დოლარით წელიწადში. 2010 წლის 22 სექტემბერს კომპანიამ პირველად დაიწყო სტრიმინგის სერვისის შეთავაზება საერთაშორისო ბაზარზე, კანადაში. 2010 წლის ნოემბერში Netflix-მა დაიწყო დამოუკიდებელი სტრიმინგის სერვისის შეთავაზება DVD-ის გაქირავებისგან განცალკევებით.

2011 წლის იანვარში Netflix-მა შემოიღო Netflix-ღილაკი, გარკვეული დისტანციური მართვისთვის, რაც საშუალებას აძლევს მომხმარებლებს მყისიერად შევიდნენ Netflix-ზე თავსებადი მოწყობილობებით.

2012 წლის თებერვალში Netflix-მა The Weinstein Company-ისთან ხელი მოაწერა ლიცენზირების ხელშეკრულებას.

2016 წლისთვის Netflix-მა მოახდინა რებრენდინგი DVD-ის საფოსტო სერვისის სახელით DVD.com, Netflix Company.

2012 წლის 18 ოქტომბერს Netflix შევიდა დანიაში, ფინეთში, ნორვეგიასა და შვედეთში.

2013 წლის 14 იანვარს Netflix-მა ხელი მოაწერა შეთანხმებას Time Warner 's Turner Broadcasting System-თან და Warner Bros. Television- თან მულტიპლიკაციური ქსელის, Warner Bros. ანიმაციისა და ზრდასრულთა ცურვის შინაარსის, ასევე TNT-ის Dallas-ის გასავრცელებლად, 2013 წლის მარტში. ამ პროგრამების უფლებები, რომელიც ადრე Amazon Video-ს ჰქონდა, მიეცა Netflix-ს, მას შემდეგ, რაც Viacom-თან გარიგებები Nickelodeon-ისა და Nick Jr. პროგრამების სტრიმინგზე ამოიწურა.

Netflix-ის სათაო ოფისი მდებარეობს ლოს გატოსში, კალიფორნიაში, სანტა კლარას ოლქში. კომპანია განიხილება, როგორც "სილიკონ ველის" მაღალტექნოლოგიური სამყაროს ნაწილი. ასევე, მოქმედებს მისი საერთაშორისო ოფისები აზიაში, ევროპაში, ლათინურ ამერიკაში, კანადაში, საფრანგეთში, ბრაზილიაში, ნიდერლანდებში, ინდოეთში, იაპონიაში, სამხრეთ კორეასა და გაერთიანებული სამეფოში. კომპანია თავის პროდუქციას აწარმოებს ლოს ანჯელესში, ალბუკერკში, ლონდონში, მადრიდში, ვანკუვერსა და ტორონტოში.

Netflix-ის ვიდეომოთხოვნის სტრიმინგის სერვისი, რომელიც ადრე ბრენდირებული იყო, საშუალებას აძლევს აბონენტებს უყურონ სატელევიზიო სერიებსა და ფილმებს Netflix-ის ვებგვერდის საშუალებით პერსონალურ კომპიუტერებზე, ან Netflix-ის პროგრამული უზრუნველყოფის სხვადასხვა მხარდაჭერილ პლატფორმაზე, მათ შორის სმარტფონებსა და პლანშეტებზე, ციფრულ მედიაპლეერებსა და ე.წ. ჭკვიან ტელევიზორებზე. Nielsen-ის კვლევით, 2011 წლის ივლისში Netflix-ის მომხმარებლების 42% იყენებდა standalone კომპიუტერს, 25% Wii-ის, 14% ტელევიზორს, 13% PlayStation 3-ს, ხოლო 12% − Xbox 360-ს.

Netflix-ის მომსახურება იყოფა სამ საფეხურად: ყველაზე დაბალი გთავაზობთ სტანდარტულ განსაზღვრულ ნაკადს ერთ მოწყობილობაზე და 480p ხარისხს, მეორე საშუალებას იძლევა მაღალი გარჩევადობის სტრიმინგს ორ მოწყობილობაზე ერთდროულად და 1080p ხარისხამდე, ხოლო "პლატინის" იარუსი იძლევა ერთდროულ სტრიმინგს ოთხ მოწყობილობაზე და 4K ხარისხს მხარდაჭერილ მოწყობილობებსა და ინტერნეტკავშირებზე.

ინდუსტრიული ტრენდები

ჯორჯ ბალანჩინი - ქართველი, რომელმაც ამერიკას ბალეტი ასწავლა

"ადრე თუ გვიან, ჩემს სპექტაკლებს დაივიწყებენ, მაგრამ ხალხს ყოველთვის ვემახსოვრები, როგორც მასწავლებელი"